Een jaar of 10 geleden, hebben wij eens de visie van de directeur van een multinational laten vertellen door de kinderen van verschillende medewerkers uit deze organisatie. Eerst vroegen we de directeur zijn visie helder uit te leggen aan de kinderen en vervolgens vroegen we de kinderen deze voor de camera te vertellen. Het resultaat; een visie uitgelegd begrijpelijk voor iedereen, teruggebracht naar de essentie en het raakte de kijker door de onbevangenheid van de kinderen.

“Mam, wat doe jij nou eigenlijk voor werk?”, vroeg mijn dochter (toen 10) mij zomaar uit het niets. Hieronder een verslag van haar pogingen mij duidelijkheid over mijn werk te ontlokken.

Wat doe je voor werk?

Ik help mensen, teams en dus bedrijven om de wensen die ze voor de toekomst hebben met het bedrijf te laten gebeuren.

Waarom kunnen ze dat zelf niet?

Nou, ze kunnen het wel zelf, alleen heb je soms iemand nodig die van de buitenkant, van een afstandje zeg maar, beter kan zien wat de dingen zijn die ze doen om juist die wensen niet te laten gebeuren. Bovendien kan het zijn dat als je bijvoorbeeld heel erg goed bent in rekenen of inrichten van kantoren, je misschien niet op de hoogte bent van hoe jij zelf en mensen in jouw bedrijf het beste veranderen.

Veranderen? Waarom moeten ze dan iets veranderen?

Als een bedrijf bepaalde wensen heeft voor de toekomst en ze merken dat ze niet bezig zijn die wensen te vervullen, betekent dat vaak dat ze op dit moment iets doen wat ze niet helpt daar te komen. Dat betekent dus dat ze iets moeten veranderen. Maar zoals jij ook wel weet is veranderen niet zo makkelijk en vinden de meeste mensen het prettiger, net zoals jij, dat alles blijft zoals het is. Omdat je dat gewend bent en omdat je het fijner vindt om te weten wat je hebt en krijgt.

Wat ik er zo leuk aan vind is het praten met die mensen, een ander licht op de zaak werpen, een plan maken samen en dan met veel mensen uit het bedrijf aan de slag om het voor iedereen beter en leuker te maken.

Maar hoe kan je ze dan toch helpen veranderen, als ze dat eigenlijk liever niet willen?

Door mijn interesse in en ervaring met dit soort veranderprocessen heb ik een manier bedacht die mensen en bedrijven kan helpen. Meestal bepalen maar een paar mensen van zo’n bedrijf, wat de mensen die er werken moeten doen en hoe ze moeten veranderen. Meestal weten deze mensen heel goed hoe ze dingen beter kunnen doen. Dus een van de onderdelen uit die manier waar ik het net over had is heel helder maken samen met zoveel mogelijk mensen uit de organisatie hoe ze naar die toekomst kunnen bewegen.
En dan willen ze wel veranderen?

Nou, als ze zelf hebben bedacht hoe ze hun werk en hun samenwerking kunnen verbeteren, dan is de kans veel groter dat ze het gaan doen, dan dat iemand anders ze dat vertelt. Mensen willen graag invloed op hun eigen leven dus ook op hun eigen werk.
Bovendien weten al deze mensen samen veel meer dan een handjevol mensen die weten hoe de toekomst van het bedrijf eruit zou moeten zien. Twee weten meer dan een, toch?

Ja, dat denk ik wel. Maar dat weet toch iedereen?

Dat wat ik net vertelde is eigenlijk wat je kan bedenken, waar je over kan praten, ze noemen dat ook wel de kennis, de informatie of de ratio. Als je mensen in staat wilt stellen te veranderen moet dit stuk in orde zijn. Is het wel echt nodig te veranderen? Wat zijn die veranderingen dan en wat kan ik anders doen en wat zouden anderen anders moeten doen? Dat is een deel van de methode. Ik heb laatst een boek gelezen waarin ze de ratio vergelijken met de berijder van de olifant. Hij stuurt, wilt weten waar hij heen gaat en heeft de controle. Maar als je de olifant wilt bewegen heb je meer nodig dan een berijder. Je moet de olifant motiveren.

Wat is de olifant dan?

De olifant is wat je voelt, je emotie. De olifant zorgt er eigenlijk voor dat je liever niet verandert. Dus als je verandering wilt, moet je niet alleen de berijder een goede, duidelijke richting geven, maar de olifant ook motiveren om te gaan bewegen. Dat gebeurt dan weer via het gevoel. Dus met een grote groep bij elkaar komen en het gevoel krijgen dat wat we met elkaar kunnen bereiken, spreekt aan bij het gevoel van mensen. Maar ook gewoon meemaken wat er zou kunnen gebeuren als je daadwerkelijk je gedrag gaat veranderen. Bovendien is plezier met elkaar hebben en ervaren hoe bijzonder samenwerken kan zijn ook iets dat met je gevoel te maken heeft.

Ok, dus je hebt de berijder en de olifant en een manier om ze samen te laten bewegen. Hoe doe je dat dan?

Ik vraag ze me eerst te vertellen wat hun gewenste toekomst is, dan vraag ik de mensen in de organisatie hoe ze daar naartoe zouden kunnen bewegen, zodat we alle talent en kennis uit de organisatie benutten én zodat iedereen betrokken is. Dan vraag ik natuurlijk aan de mensen die de baas zijn om daadwerkelijk iets met deze dingen te doen. En dan komen we een paar keer samen met de mensen om aan elkaar te vertellen wat we gaan doen en waarom het belangrijk is en laten ervaren hoe gaaf het is zo samen te werken aan een gewenste toekomst.

Maar je kan dat toch niet aan honderd mensen vragen? Dat duurt toch veel te lang?

Daar hebben we wat op bedacht; we hebben Shakers, die heb ik je wel eens laten zien; we vragen mensen via de smartphone of de Ipad bijvoorbeeld een paar dingen over het werk en wat zij vinden. We laten dan eerst een leuk filmpje zien en stellen dan een paar vragen. Ze kunnen dan in een paar minuutjes een enorme bijdrage leveren aan het veranderproces.

Een soort quiz bedoel je?

Ja en nee. Je kan de vragen beantwoorden, maar het is niet verplicht. Je kan ook niet ‘foute’ antwoorden geven.

Maar daar is dan toch niets aan, als je niets kan winnen?

Ook daar hebben we iets op bedacht; Ten eerste kan niemand zien wie jij bent. Dat heet anoniem. Zo denken wij ook eerlijkere antwoorden te krijgen, waar de organisatie dus meer aan heeft. Bovendien kan je zodra je geantwoord hebt, zien wat anderen in het bedrijf hebben geantwoord. Je kan bijvoorbeeld zien wat de mensen hebben geantwoord die de administratie van het bedrijf doen, maar ook van andere afdelingen en zelfs van de bazen. Zo zie je dus gelijk of dat wat jij vindt hetzelfde is of totaal anders dan wat collega’s vinden. Zo blijft het interessant om mee te doen.

Dus je helpt bedrijven en mensen veranderen met een manier die jij hebt bedacht die anderen nog niet zoveel gebruiken?

Ja, dat klopt. En dat betekent dus dat ik veel praat met mensen die dus de wens hebben te veranderen met het bedrijf, dat ik met hen een plan bedenk hoe dat te gaan aanpakken en dat ik dus eigenlijk de hele tijd dit plan help te lukken. Met shakers, met bijeenkomsten die leuk en motiverend en inspirerend zijn en omdat ik er buiten sta, kan ik ook de hele tijd mijn aandacht aan de uitvoering van het plan schenken. Zodat zij zich voornamelijk bezig houden met hun passie en vakmanschap voor hun eigen werk.

Wat vind je daar eigenlijk zo leuk aan?

Tjee, goeie vragen stel jij zeg! Wat ik heel leuk vind is dat ik alle dingen die ik tot nu toe heb geleerd en meegemaakt kan gebruiken om anderen te helpen. Door mijn achtergrond als (team & communicatie)trainer en leidinggevende en mijn ervaring met zoveel verschillende organisaties en oplossingen, denk ik dat ik echt iets kan bijdragen aan vragen van mensen en bedrijven die willen veranderen. Wat ik er zo leuk aan vind is het praten met die mensen, een ander licht op de zaak werpen, een plan maken samen en dan met veel mensen uit het bedrijf aan de slag om het voor iedereen beter en leuker te maken. Hoe leuk is dat?

Mam, ik geloof dat ik het een beetje beter snap. Mag ik dat filmpje van dat aapje nog een keer zien?

Tuurlijk!